RAM یکی از انواع حافظه ها و البته پر کاربردترین آنهاست. RAM مخفف اصطلاح Random Access Memory یا حافظه با دستیابی تصادفی بوده و حافظه‌ای قابل خواندن و نوشتن می‌باشد. توجه داشته باشید که وقتی ما از حافظهءاصلی کامپیوتر حرف‌می‌زنیم، منظور همان RAM است. این حافظه به ‌صورت غیرمستقیم در اختیار کاربر یا User قرار می گیرد .

اصولاً اطلاعات و داده‌های مربوط به هر برنامه‌ای که می‌خواهد اجرا شود، روی RAM قرار می‌گیرد. دلیل انجام این عمل ایجاد تعادل بین سرعت CPU و دیسک سخت می‌باشد. از آنجایی که سرعتCPUها بسیار زیاد است و سرعت دیسکهای سخت نسبت به آنها پایین می‌باشد، RAM می‌تواند با قرارگیری بین این دو یک تعادل سرعت ایجاد نماید. بنابراین مقدار RAM در مواقعی که کاربر نیاز به اجرای چندین برنامه به طور همزمان را دارد و یا از برنامه‌های پر حجم استفاده می‌کند تأثیر به سزایی در سرعت کامپیوتر خواهد داشت.

حافظه RAM به دو دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از حافظة RAM پویا و حافظة RAM ایستا. در حافظه RAM پویا یا Dynamic RAM اطلاعات پس از مدت کوتاهی از بین می‌روند و لذا در هر ثانیه در حدود 250 الی 500 بار باید اطلاعات موجود در آن تازه یا Refresh گردند. به همین دلیل بسیار کند عمل می‌کنند.

 حافظة های ایستا یا Static RAM که از فلیپ فلاپ‌ها تشکیل شده‌اند با مصرف برق کم به مدت طولانی اطلاعات را نگهداری می‌کنند و اطلاعات این حافظه‌ها نیاز به تازه شدن ندارد ، لذا سرعت آنها بیشتر از Ram های پویا است . لازم به ذکر است که پس‌از قطع جریان برق اطلاعات اینRAMها پاک می‌شود. در کامپیوترهایی که امروزه در بازار یافت می شوند RAMها از نوع Static RAM هستند. همچنین گفتنی است RAMهای قدیمی‌تر که اندازة کوچکتری داشتند با نام SIMM وRAMهای کنونی که بزرگتر هستند را با نام DIMM می‌شناسند.

در حال حاضر دو نوع RAM در بازارهای کامپیوتر یافت می‌شود. یک نوع SDR و دیگری DDR.RAMهای SDR دارای خطوط انتقال یا BUS ضعیف‌تری هستند و در نتیجه سرعت کمتری دارند، مقدار ظرفیت این RAMها تا چند سال گذشته 16، 32و 64 مگابایت بود و در حال حاضر بیشتر ظرفیت‌های موجود ، در رِنجِ 128، 256 و 512 مگابایت هستند. گفتنی است BUS این نوع RAM در محدودة 66، 100و 133مگاهرتز است.

RAMهای DDR دارای BUS، 266، 300، 333 و 400 مگاهرتز بوده و به همین دلیل سرعت بیشتری نسبت به RAMهای SDR دارند، مقدار ظرفیت این نوع RAMها به دلیل حضور نسبتا تازه در بازار، 256 و 512 مگابایت و یک گیگابایت است.

تفاوت ظاهری این دو نوع RAM در برشهایی است که روی پایه‌های آنها مشاهده می‌شود،SDRAMها دارای 2 برش روی پایه‌هایشان هستند در حالیکه RAMهای DDR تنها یک برش بر روی پایه دارند.

ماژول های SDRAM دارای 168 پایه و ماژول های DDR SDRAM دارای 184 پایه می باشند و هر دو 64 بیتی هستند. ولتاژ مصرفی DDR برابر 5/2 ولت و SDRAM برابر 5/3 ولت می باشد. سرعت انتقال اطلاعات رم های DDR با فرض برابر بودن فرکانس پایه ( به عنوان مثال 133 مگاهرتز) برابر رم های SDRAM می باشد. 
از نظر ظاهری رم های SDRAM دارای دو شکاف و DDR SDRAM یک شکاف می باشند. حداکثر فرکانس رم های SDRAM برابر با 133 مگاهرتز و سرعت انتقال اطلاعاتی معادل 1 گیگا بایت می باشد، اما آخرین مدل رم های DDR دارای 533 مگاهرتز و حداکثر سرعت انتقال اطلاعات آنها برابر با 4 گیگابایت می باشد. 
شایان ذکر است که رم های 168 پایه ای به طور کامل از رده خارج شده اند. DDR2 و DDR3 دارای همان تکنولوژی Double Data Rate می باشند .

حال تفاوت DDR3 و DDR2 و DDR در چیست ؟ این حافظه ها در فرکانس کاری ، ولتاژ کاری ، توان مصرفی و توان تلفاتی با یکدیگر تفاوت دارند . به ترتیب پیشرفت ، توان مصرفی و تلفاتی و ولتاژ کاری کم می شوند و فرکانس کاری افزایش می یابد . برای مثال ولتاژ های کاری نامی برای DDR ، DDR2 و DDR3 به ترتیب 2.5 ، 1.8 و  1.5 ولت می باشند .

حافظه DDR3 اخیرا به بازار معرفی شد تا جایگزین تکنولوژی اشباع شده DDR2 شود. درحالی که انجمن مهندسی یکپارچه سازی قطعات الکترونیکی (JEDEC) سرعت حافظه های DDR3-800 تاDDR3-1600 را تعیین کرده است، تولید کنندگان حافظه های الکترونیکی تا 20% از بیشترین سرعت تعیین شده تجاوز نموده اند. با وجود اینکه حافظه های DDR3 با سرعت های 1066 و  1333 به دلیل گرانتر بودنشان نسبت به DDR3-800 هنوز ماهها طول می کشد تا عملاً وارد کار شوند، سازندگان بسیاری در این زمینه قطعات DDR3-1600 را پیشنهاد می کنند و بعضاً از تولید محصولاتDDR3-2000 خبر می دهند. اخیراً با نگاهی به چند قطعه  DDR3-1333، متوجه می شویم که زمان ظهور محصولات پیشرفته تر فرا رسیده است.

از زمانی که Overclocking (افزایش میزان پردازش  CPUبیش از مقدار نامی آن) تبدیل به یک امر رایج شد، طرفداران و پیگیر کنندگان حافظه های کامپیوتر شاهد طی شدن جریانات جالبی بوده اند. بعد از آنکه Intel و AMD به منظور جلوگیری از عملکرد سریعتر از حد مجاز CPU سرعت پردازشگرها را محدود کردند. تولید کنندگان مادربورد گزینه هایی را برای دور زدن این تنظیمات معرفی نمودند. افزایش سرعت Bus (گذرگاه داده ها) معادل است با افزایش دیگر متغیر های لازم برای تعیین سرعت clock پردازنده، از اینرو سد و مانع افزایش clock برای FSB (گذرگاه رابط CPU وRAM ) بطور قابل ملاحظه ای کنار گذاشته می شود ولی در عوض برای  BUS، پهنای باند بزرگتری را به همراه می آورد. علاوه بر این حافظه ی اصلی نیز به همان نسبت افزایش سرعت می یابد. که بستگی به سرعت عمل آن داشته و این سرعت عمل بطور مستقیم به BUS سیستم (یا درمورد پردازنده هایAMD به سرعت پردازنده) وابسته است. در حالی که حافظه ها پس از جریان oveclocking که در ابتدا نسبتاً کند بود مطرح شدند، محصولات امروزی با در نظر گرفتن برتری از لحاظ سرعت clockطراحی می شوند، که نه تنها حداکثر overclocking سیستم را ممکن می سازند، بلکه پهنای باند حافظه را نیز افزایش می دهند و در نتیجه به عملکرد کلی کمک می نماید.

منابع: www.p30p30.com    -   WWW. blogfa.com